Komunikat Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska
Wadowice i powiat wadowicki
Powiadomienie o przekroczeniu poziomu informowania i o ryzyku wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu
Obszar: suski, wadowicki, brzeski, proszowicki
INFORMACJE O PRZEKROCZENIU POZIOMU INFORMOWANIA
Zagrożenie
Wystąpienie przekroczenia poziomu informowania (100 µg/m3) dla pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu.
Data wystąpienia
2.01.2020 r. (godz.00.00-24.00)
Stężenia dobowe pyłu PM10 na stacjach
Przekroczenie poziomu informowania wystąpiło na stacjach: Tarnów ul. R. Sitko – 116 µg/m3, Nowy Targ – 116 µg/m3, Oświęcim – 128 µg/m3 Rabka Zdrój – 129 µg/m3, Sucha Beskidzka – 130 µg/m3
Obszar przekroczenia
Obszar przekroczeń poziomu informowania obejmował: centrum Tarnowa, Nowy Targ, Oświęcim, Rabkę-Zdrój i Suchą Beskidzką
Ludność narażona
Liczba mieszkańców obszaru, na którym wystąpiło przekroczenie poziomu informowania: 114 000
Przyczyny
Warunki meteorologiczne utrudniające rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w sytuacji wzmożonej emisji z sektora bytowo-komunalnego.
INFORMACJE O RYZYKU PRZEKROCZENIA POZIOMU ALARMOWEGO
Zagrożenie
Ryzyko wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego – 150 µg/m3 dla pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu.
Data wystąpienia
3.01.2020 r. godz. 9.00
Przewidywany czas trwania ryzyka
Od godz. 9.00 dnia 3.01.2020 r. do godz. 24.00 dnia 3.01.2020 r
Przyczyny
Warunki meteorologiczne utrudniające rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w sytuacji wzmożonej emisji z sektora bytowo-komunalnego i/lub wzmożonego ruchu samochodów
Prognozowana jakość powietrza
Prognoza na dzień 3.01.2020 r. i na dzień 4.01.2020 r. dla stężeń średniodobowych pyłu PM10, przygotowana na podstawie prognozy zanieczyszczenia powietrza, wykonywanej przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) dostępnej na portalu „Jakość powietrza” GIOŚ pod adresem http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/airPollution i wyników pomiarów
Dzień 3.01.2020 r.
Obszar ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu PM10
Prognozowane na dzień 3.01.2020 r. przekroczenie poziomu alarmowego dla pyłu PM10 obejmuje: powiat nowosądecki, nowotarski, oświęcimski, krakowski i miasto Kraków
Ludność narażona na ryzyko wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu PM10
Ludność zamieszkująca obszar, na którym w dniu 3.01.2020 r. istnieje ryzyko przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu PM10: 1 610 000.
Obszar ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomu informowania dla pyłu PM10
Prognozowane na dzień 3.01.2020 r. przekroczenie poziomu informowania dla pyłu PM10 obejmuje: powiat suski, wadowicki, brzeski, proszowicki
Ludność narażona na ryzyko wystąpienia przekroczenia poziomu informowania dla pyłu PM10
Ludność zamieszkująca obszar, na którym w dniu 3.01.2020 r. istnieje ryzyko przekroczenia poziomu informowania dla pyłu PM10: 381 000.
Dzień 4.01.2019 r.
Na dzień 4.01.2020 r. nie prognozuje się wystąpienia ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego i informowania dla pyłu PM10
INFORMACJE O ZAGROŻENIU
Wrażliwe grupy ludności
· osoby cierpiące z powodu przewlekłych chorób serca (zwłaszcza niewydolność serca, choroba wieńcowa),
· osoby cierpiące z powodu przewlekłych chorób układu oddechowego (np. astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc),
· osoby starsze, kobiety w ciąży oraz małe dzieci,
· osoby z rozpoznaną chorobą nowotworową oraz ozdrowieńcy.
Możliwe negatywne skutki dla zdrowia
Osoby cierpiące z powodu chorób serca mogą odczuwać pogorszenie samopoczucia np. uczucie bólu w klatce piersiowej, brak tchu, znużenie.
Osoby cierpiące z powodu przewlekłych chorób układu oddechowego mogą odczuwać przejściowe nasilenie dolegliwości, w tym kaszel, dyskomfort w klatce piersiowej, nasilenie się objawów ataków astmy.
Podobne objawy mogą wystąpić również u osób zdrowych. W okresach wysokich stężeń pyłu zawieszonego w powietrzu zwiększa się ryzyko infekcji dróg oddechowych.
Zalecane środki ostrożności
Ogół ludności:
– unikaj intensywnego wysiłku fizycznego na zewnątrz,
– nie wietrz pomieszczeń,
– nie zwiększaj zanieczyszczenia powietrza, np. nie pal w kominku.
Wrażliwe grupy ludności:
– unikaj wysiłku fizycznego na zewnątrz, w miarę możliwości nie wychodź na zewnątrz,
– nie zapominaj o normalnie przyjmowanych lekach,
– osoby z astmą mogą częściej odczuwać objawy (duszność, kaszel, świsty) i potrzebować swoich leków częściej niż normalnie,
– nie wietrz pomieszczeń,
– nie zwiększaj zanieczyszczenia powietrza, np. nie pal w kominku.
W przypadku nasilenia objawów chorobowych zalecana jest konsultacja z lekarzem.
Zaleca się również:
- zwiększenie nadzoru nad osobami przewlekle chorymi, w tym niepełnosprawnymi,
- stosowanie środków ochrony osobistej (np. tzw. masek antysmogowych) tylko po konsultacji z lekarzem,
- prowadzenie szerokiej edukacji adresowanej przede wszystkim do uczniów szkół podstawowych, średnich oraz ich prawnych opiekunów, dotyczącej problemu zanieczyszczonego powietrza oraz możliwych zachowań i czynności zmniejszających ryzyko narażenia na wysokie stężenia zanieczyszczeń w tym pyłu zawieszonego,
- bieżące śledzenie informacji o zanieczyszczeniu powietrza
(http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/current).
DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO OGRANICZENIA PRZEKROCZEŃ
Zakres działań krótkoterminowych
Zalecane działania określone w Programie ochrony powietrza w planie działań krótkoterminowych dla drugiego stopnia zagrożenia pyłem PM10:
Jednostki oświatowe i opiekuńcze m.in.: szkoły, przedszkola, żłobki), powinny:
· ograniczyć aktywność dzieci i młodzieży na zewnątrz.
Szpitale i przychodnie opieki zdrowotnej, powinny:
· przygotować się na możliwość wystąpienia większej ilości przypadków nagłych (np. wzrost dolegliwości astmatycznych lub niewydolności krążenia).
Władze gmin, powinny:
· podjąć intensywne kontrole zakazu spalania odpadów i pozostałości roślinnych.
Podmioty gospodarcze, powinny:
· zawiesić uciążliwe prace budowlane powodujące duże zapylenie,
· zraszać pryzmy materiałów sypkich mogących powodować pylenie.
Policja oraz Inspekcja Transportu Drogowego, powinny:
· prowadzić wzmożone kontrole jakości spalin w ruchu ulicznym (przy temperaturze powietrza powyżej 5°C).
Policja oraz zarządcy dróg, powinni:
· nasilić kontrole pojazdów opuszczających place budowy pod kątem ograniczenia zanieczyszczenia dróg.
Zarządcy dróg, powinni:
· prowadzić czyszczenie ulic na mokro (w przypadku temperatury powietrza powyżej 0°C oraz braku opadów w ciągu ostatniego tygodnia).
Do mieszkańców obszaru apeluje się o:
· w przypadku osób spalających węgiel lub drewno
tymczasowe zastosowanie innego dostępnego źródła ciepła np.: elektrycznego lub gazowego, a jeżeli nie jest to możliwe, zastosowanie wysokiej jakości węgla lub drewna,
· zaprzestanie palenia w kominkach, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania,
· korzystanie z komunikacji zbiorowej, pieszej, rowerowej lub wspólnych dojazdów zamiast indywidualnych podróży samochodem,
· ograniczenie rozpalania ognisk i używania dmuchaw do liści.
Zalecane działania określone w Programie ochrony powietrza w planie działań krótkoterminowych dla trzeciego stopnia zagrożenia pyłem PM10:
Jednostki oświatowe i opiekuńcze (szkoły, przedszkola, żłobki), powinny:
· ograniczyć aktywność dzieci i młodzieży na zewnątrz.
Szpitale i przychodnie opieki zdrowotnej, powinny:
· przygotować się na możliwość wystąpienia większej ilości przypadków nagłych (np. wzrost dolegliwości astmatycznych lub niewydolności krążenia).
Władze gmin, powinny:
· podjąć intensywne kontrole zakazu spalania odpadów i pozostałości roślinnych.
Podmioty gospodarcze, powinny:
· czasowo wstrzymać procesy technologiczne, które powodują znaczącą emisję pyłu,
· zawiesić uciążliwe prace budowlane powodujące duże zapylenie,
· zraszać pryzmy materiałów sypkich mogących powodować pylenie.
Policja oraz Inspekcja Transportu Drogowego, powinny:
· prowadzić wzmożone kontrole jakości spalin w ruchu ulicznym (przy temperaturze powietrza powyżej 5°C).
Policja oraz zarządcy dróg, powinni:
· nasilić kontrole pojazdów opuszczających place budowy pod kątem ograniczenia zanieczyszczenia dróg.
Zarządcy dróg, powinni:
· wyznaczyć alternatywne trasy dla odcinków dróg o największym natężeniu ruchu samochodowego, zwłaszcza dla samochodów ciężarowych w celu omijania centrum miast,
· prowadzić czyszczenie ulic na mokro (w przypadku temperatury powietrza powyżej 0°C oraz braku opadów w ciągu ostatniego tygodnia).
Inspekcja Nadzoru Budowlanego, powinna:
· prowadzić intensywne kontrole przestrzegania przepisów na placach budowy.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, powinien:
· wdrożyć procedury szczególnego monitorowania i reagowania na znaczące emisje z zakładów przemysłowych.
Do mieszkańców obszaru apeluje się o:
· w przypadku osób spalających węgiel lub drewno:
· – tymczasowe zastosowanie innego dostępnego źródła ciepła np.: elektrycznego lub gazowego, a jeżeli nie jest to możliwe, zastosowanie wysokiej jakości węgla lub drewna,
· – zaprzestanie palenia w kominkach, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania,
· korzystanie z komunikacji zbiorowej, pieszej, rowerowej lub wspólnych dojazdów zamiast indywidualnych podróży samochodem,
· ograniczenie rozpalania ognisk i używania dmuchaw do liści.
INFORMACJE ORGANIZACYJNE
Data wydania
3.01.2020 r. godz. 9:00
Podstawa prawna
· Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1396 z późn. zm.)
· rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 października 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. poz. 1931)
Źródła danych
· Państwowy Monitoring Środowiska – dane z systemu monitoringu jakości powietrza Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska
· Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) w Warszawie – prognoza jakości powietrza
Opracowanie
Regionalny Wydział Monitoringu Środowiska w Krakowie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska
Publikacja
http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/warnings
Wzór powiadomienia do systemu RSO
Tytuł
Uwaga! SMOG
Skrót
W dniu 3 stycznia na części woj. małopolskiego istnieje ryzyko wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu PM10 (150 µg/m3).
Treść całego powiadomienia
Prognozowane na dzień 3.01.2020 r. przekroczenie poziomu alarmowego dla pyłu PM10 obejmuje: powiat nowosądecki, nowotarski, oświęcimski, krakowski i miasto Kraków
Zrezygnuj ze spacerów. Jeśli możesz, zostań w domu. Ogranicz wietrzenie pomieszczeń.
Źródło – Małopolska w Zdrowej Atmosferze
www: powietrze.malopolska.pl
www: monitoring.krakow.pios.gov.pl
www: powietrze.gios.gov.pl/pjp/airPollution?woj=malopolskie